Op zaterdagmiddag 22 april 2017 organiseert de Wijsgerige Afdeling van het Thijmgenootschap een studiebijeenkomst over Lacan en de religie in Utrecht. Met medewerking van Ruud Welten en Marc de Kesel.

Jacques LacanReligie, het trauma van de moderniteit. Een debat over Jacques Lacan en religie

Het werk van psychoanalytisch denker Jacques Lacan (1901-1981) blijft de gemoederen bezighouden. Hoe ziet religie eruit vanuit een lacaniaans perspectief? Daarover lopen de meningen van de interpretatoren nogal uiteen.

Is religie de dwangneurotische herhaling van riten zoals Freud het begreep en staat Lacan eenvoudigweg in deze traditie? Openbaring zou bijvoorbeeld pas mogelijk zijn omdat er een religieus discours is dat over openbaring spreekt. Het is lacaniaans uitgedrukt een 'effect van de symbolische orde'. Is het echter mogelijk om openbaring precies te begrijpen als de traumatische inslag in de symbolische orde die Lacan 'het reële' noemt?

Ruud WeltenIn Als de graankorrel niet sterft (Klement 2016) probeert Ruud Welten religieuze openbaring niet als maar voorbij het fantasma te denken. Zo bezien wordt de moderniteit niet begrepen als een afscheid van religie, maar eerder andersom: religie als een verdrongen trauma van de moderniteit.

Deze interpretatie heeft raakpunten met het denken van Marc de Kesel, die als coreferent zal optreden, maar de interpretatieverschillen geven genoeg stof voor een debat over de positie van religie, openbaring en moderniteit. Het betreft in feite de vraag hoe we de immer problematische relatie tussen religie en moderniteit kunnen stellen.

Programma:

Marc de Kesel

13.00 – 13.30 inloop
13.30 – 14.30 inleiding Ruud Welten
14.30 – 15.30 co-referaat Marc De Kesel
15.30 – 15.45 pauze
15.45 – 16.45 plenaire discussie

Plaats: Ariënsinstituut, Keistraat 9, 3512 HV Utrecht

Aanmelding per email bij Rudi te Velde (r.a.tevelde@uvt.nl)

*

Ruud Welten is als bijzonder hoogleraar vanwege stichting Thomas More verbonden aan de faculteit wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit te Rotterdam en is universitair hoofddocent filosofie aan Tilburg University. Hij promoveerde op het werk van Emmanuel Levinas in relatie tot dat van Jean-Luc Marion.
Hij is tevens de auteur van onder meer Zinvol geweld: Sartre, Camus en Merleau-Ponty, over terreur en terrorisme (2006), en verschillende andere publicaties over Sartre. Verder publiceert hij over Franse denkers zoals Emmanuel Levinas, Jacques Lacan en Michel Henry. Tevens schreef hij een filosofie van het toerisme, Het ware leven is elders (2013).

Marc De Kesel is wetenschappelijk secretaris en senior onderzoeker aan het Titus Brandsma Instituut, Radboud Universiteit te Nijmegen. Hij promoveerde op het werk van Lacan. Vanuit filosofisch perspectief doet hij onderzoek in domeinen als: religie- en mystiektheorie, holocaustreceptie, lacaniaanse theorie en kunst- & cultuurkritiek.
Hij is bekend vanwege zijn veelbesproken Goden breken. Essays over Monotheïsme (2010), hij is de auteur van talloze artikelen en boeken, waaronder Niets dan liefde. Het vileine wonder van de gift (2012).